Er zijn veel verschillende rassen en soorten katten, maar hun lichamen werken allemaal op vrijwel dezelfde manier. Ze zijn gebouwd als roofdieren met flexibele lichamen en snelle relfexen, zodat ze makkelijk aan gevaarlijke dieren kunnen ontsnappen en hun prooi razendsnel kunnen vangen.
Om het gedrag van je kat en de werking van zijn lichaam te begrijpen, is het goed om over de anatomie (de bouw van het lichaam) en de fysiologie (de werking van het lichaam) van de kat te leren.
KATTEN KUNNEN GOED IN HET DONKER ZIEN
Door de manier waarop het kattenoog in elkaar zit, kunnen katten goed in het donker zien. Dit is een belangrijk onderdeel van de anatomie van de kat. Katten hebben een gezichtsveld van 285 graden en ongeveer de helft van de gezichtsvelden van beide ogen overlappen elkaar. Ze staan bekend om hun goede gezichtsvermogen en hun goede nachtzicht. Onderzoekers zijn erachter gekomen dat de ogen van nachtelijke zoogdieren anders in elkaar zitten dan die van andere dieren. Hierdoor kunnen ze in het donker bijvoorbeeld zes keer beter zien dan mensen. Dankzij miljoenen kleine lenzen in het oog die het licht opvangen, hebben ze slechts een kleine hoeveelheid licht nodig om te kunnen zien. In totale duisternis gebruiken ze hun ogen echter niet, maar vertrouwen ze op hun snorharen, gehoor en reuk. Kattenogen hebben een lichtreflecterend oppervlak achter het netvlies – daarom lijken hun ogen te glimmen als je er in het donker met een zaklamp op schijnt.
ANATOMIE KAT – SKELET EN SPIEREN
Het skelet en de spieren van de kat zijn voor de jacht ontworpen. Het lichaam van de kat bestaat uit kraakbeen en het skelet, dat uit 282 botten bestaat, fungeert als een mineralenreservoir voor fosfor en calcium. De anatomie en de fysiologie van de kat maakt hem tot een succesvolle jager. De kat heeft goed ontwikkelde spieren (met name zijn kaak-, poot- en rugspieren) die hem tijdens het jagen ondersteunen. Katten hebben ook een flexibele wervelkolom, die ze een grote bewegingsvrijheid geeft. De staart van de kat is een verlengstuk van zijn ruggengraat en helpt het evenwicht te bewaren. Dankzij hun evenwicht en flexibiliteit kunnen ze zich makkelijk voortbewegen en obstakels ontwijken als ze hun achter hun prooi aanzitten. Dankzij de sterke spieren in hun rug en achterpoten kunnen ze makkelijk klimmen, bijvoorbeeld in bomen, waarbij ze hun klauwen als hulpmiddel gebruiken. Kattenklauwen zijn er echter niet voor gemaakt om recht naar beneden te klimmen, wat de reden is dat katten vaak vast komen te zitten in bomen.
DE HUID EN VACHT BESCHERMEN EN VERWARMEN DE KAT
De huid en vacht beschermen de kat. De klieren in de huid scheiden een stof af – feromonen – die de kat gebruikt om zijn territoria af te bakenen. Dat is onder andere een reden waarom katten tegen de meubels in je huis aanschuren. De vacht van katten is dicht en wanneer het haar zijn volledige lengte heeft bereikt, groeit het niet verder. De vacht bestaat uit drie verschillende soorten haar – of je kat nu kortharig of langharig is – die allemaal een andere functie hebben.
- De beschermlaag is de bovenste laag met rechte en gelijkmatige haren. Deze laag geeft de kat kleur en beschermt tegen regen en nattigheid.
- Hieronder zit het kruinhaar, wat een extra beschermlaag toevoegt. Het kruinhaar bestaat uit verschillende typen haar.
- De ondervacht ligt het dichtst tegen het lichaam aan en bestaat uit dunne en zachte haren. Deze vacht houdt de kat warm.
ANATOMIE KAT – MAAG EN DARMEN
De maag en de darmen moeten goed functioneren, zodat de kat alle voedingsstoffen uit zijn voedsel op kan nemen. Kattenspeeksel bevat geen spijsverteringsenzymen zoals menselijk speeksel, dus katten kauwen niet zo lang op voedsel als wij. De spijsvertering van katten begint in de maag. In het maagdarmkanaal wordt het voedsel afgebroken, zodat de voedingsstoffen goed kunnen worden opgenomen. De enzymen zijn aangepast om eiwitten en vetten te verteren. Omdat katten koolhydraten minder goed kunnen verteren, moeten ze niet te veel koolhydraten eten. De pH van een kattenmaag is zeer zuur, wat het reinigingsproces bevordert en een natuurlijke bescherming biedt tegen infecties in het spijsverteringskanaal.