Puppy’s zijn bij hun geboorte relatief hulpeloos, maar ze groeien al snel op tot zelfstandige individuen met een heel eigen persoonlijkheid. De reis die een hond door de verschillende levensfasen maakt is verbazingwekkend. Door de ontwikkeling van de puppy en de verschillende ontwikkelingsstadia van de hond op de voet te volgen, kunnen we zijn gedrag beter begrijpen en weten we ook hoe we erop moeten reageren.
Op deze pagina
- De prenatale periode van de hond
- Neonatale periode van de hond (0-2 weken)
- De overgangsperiode van de puppy (2-4 weken)
- Socialisatieperiode van de hond (4-12 weken)
- Jeugd- of jonge adolescentiefase van de hond (12 weken -7 maanden)
- De adolescentie van de hond (7-18 maanden)
- Seksuele rijpheid en puberteit (2 jaar)
- Volwassen hond (2,5-3 jaar)
DE PRENATALE PERIODE VAN DE HOND
De tijd die puppies in de baarmoeder van de moeder doorbrengen, wordt gewoonlijk de prenatale periode genoemd. Deze duurt ongeveer 58-68 dagen, en in deze fase begint de ontwikkeling van de puppy’s. Een drachtige hond leeft zoals gewoonlijk, zij het met minder activiteit en meer zorg in de laatste weken van de dracht. Ze mag niet aan onnodige stress worden blootgesteld. Recent onderzoek toont aan dat pups al in de prenatale fase door hun moeder worden beïnvloed, en het is waarschijnlijk de hoeveelheid stress en geslachtshormonen die de moeder afscheidt – die dan via de placenta aan de pups wordt doorgegeven – die de pups het meest beïnvloedt. Prenatale stress kan de hersenen en organen van de pups aantasten, waardoor ze al voor de geboorte hun gedrag vaststellen op stressvolle situaties. Daardoor kunnen de pups minder nieuwsgierig zijn, kan hun leervermogen afnemen, kunnen ze agressiever zijn of veranderingen in seksueel gedrag vertonen.Tijdens de dracht moet de moeder voedzamer eten dan normaal, omdat ze niet meer alleen voor zichzelf eet. Er bestaat uitstekend voedsel dat zowel aan de moeder kan worden gegeven tijdens de dracht en de zoogperiode, als aan de opgroeiende pups en jonge honden. Onder Bozita’s droogvoer voor honden, vind je Bozita Robur moeder en puppy.Verder lezen
- Evenwichtig droogvoer voor puppy’s, jonge honden en drachtige en zogende teven
- Aandachtspunten bij het voeden van drachtige en zogende teven
DE EERSTE FASE VAN DE PUP – DE NEONATALE PERIODE
Als puppy’s geboren worden, zijn ze vrijwel hulpeloos en sterk afhankelijk van hun moeder. Tijdens de neonatale periode slapen ze meestal en zijn ze slechts 2-15 procent van de dag actief. Ze brengen het grootste deel van hun wakkere tijd door met zogen. Wel kunnen pups gillen en janken om te communiceren over hoe ze zich voelen en om hun locatie kenbaar te maken.
ZUIGEN EN MELKTRAPPELEN
Zuigen en “melk trappelen” (de pups kneden met hun pootjes op de tepels van de moeder om de melk te stimuleren) is aangeboren gedrag. Voedsel zoeken is een natuurlijk deel van de ontwikkeling van de pup, en de moeder en haar pups regelen het zogen meestal zelf. Ze kunnen echter een helpende hand nodig hebben als de pups niet de juiste vinden of als de moeder nog onervaren is.
DE ONTWIKKELING VAN DE PUP – HERSENEN, GEZICHTSVERMOGEN EN GEHOOR
Bij de geboorte zijn de hersenen van de puppies relatief onontwikkeld en EEG-studies hebben aangetoond dat er relatief weinig hersenactiviteit is. Hun ogen zijn gesloten, en de oogzenuw is nog niet ontwikkeld, zodat ze niet kunnen zien. Omdat de gehoorgangen gesloten zijn, kunnen ze ook niet horen. Toch kunnen ze al reageren op fel licht en harde geluiden. Het is nog niet precies bekend hoe.
WARM BLIJVEN
In deze vroege fase van hun leven kunnen puppy’s hun eigen lichaamstemperatuur nog niet regelen. Daarom zijn ze afhankelijk van hun moeder en nestgenoten om de juiste temperatuur te handhaven. Ze moeten ook op een warme plaats verblijven.
BLAAS EN INGEWANDEN
De blaas en de ingewanden werken, maar de eerste twee weken kunnen de pups deze niet zelf legen. Daarom likt de moeder ze om de urine en ontlasting te stimuleren. Omdat de pups deze functies niet zelf kunnen uitvoeren, is het van vitaal belang dat de moeder ze helpt.
TASTVERMOGEN EN PIJN
De pups kunnen aanraking op het hoofd en ook pijn voelen, maar niet in grote mate.
DE ONTWIKKELING VAN PUPPY’S – DE OVERGANGSPERIODE
De overgangsperiode is een korte maar roerige periode waarin dramatische veranderingen plaatsvinden. Er gaat een hele nieuwe wereld open wanneer de puppy’s hun ogen openen, beginnen te horen en op onderzoek gaan. Hun hersenen worden geactiveerd en zijn rijp genoeg voor complexer leren.
NA DE EERSTE WEKEN VAN DE PUP – OGEN EN GEHOOR
De pups openen hun ogen na 12-13 dagen. Het samentrekken van de pupil bij fel licht begint een paar dagen later en de pups beginnen bewegende voorwerpen te volgen. Ze zien waarschijnlijk alleen tinten met weinig of geen details, maar naarmate de pupillen zich samentrekken, ontwikkelen de oogspieren, de oogzenuwen en het gezichtscentrum in de hersenen zich meer en meer, waardoor hun gezichtsvermogen zich ontwikkelt. Als de pups 28 dagen oud zijn, zien ze eruit als een volwassen hond. Aan het eind van de overgangsperiode begint ook het gehoor volledig te werken, en reageren de puppy’s op harde geluiden. Als dit gebeurt, hebben ze hun ogen al een paar dagen open en kunnen ze hun blik fixeren. Het is ook op dit moment dat ze de eerste tekenen van angst beginnen te vertonen en zich kunnen terugtrekken bij plotselinge visuele of geluidsindrukken. Gehoorproeven tonen aan dat pups vanaf 3-4 weken horen als een volwassen hond en zich kunnen oriënteren ten opzichte van geluid.
ZITTEN, STAAN, LOPEN EN SPELEN
Als de puppy’s twee weken oud zijn, zijn de zenuwbanen in de voorpoten volledig ontwikkeld en kunnen ze zitten. Een week later is ook de motoriek van het achterlichaam verbeterd, zodat ze kunnen staan en, een paar dagen later, lopen (ook al is het eerst wat onhandig) en met hun staart kwispelen. Ook beginnen ze beetje bij beetje met elkaar te spelen. Tussen 2 en 4 weken na de geboorte zijn ook de pijnreacties van de pups volledig ontwikkeld.
KWISPELEN MET DE STAART, GROMMEN EN BLAFFEN
Ongeveer 3-5 weken ver in hun ontwikkeling beginnen de puppy’s zich meer als een hond te gedragen. Ze kwispelen met hun staart, grommen en blaffen. Ze spelen met hun broers en zussen en/of hun moeder, zoeken meer contact en zijn nieuwsgieriger. Ze gaan graag verder op verkenning, voor zover ze kunnen.
TANDEN, BEHOEFTEVERVULLING EN ASSOCIATIEF LEREN
Tijdens de overgangsperiode beginnen de hoektanden in de bovenkaak te groeien en kunnen de puppy’s leren kauwen. Ze kunnen ook zelfstandig hun behoeften vervullen en hebben de hulp van de moeder niet meer nodig. In deze periode van de ontwikkeling van de pup beginnen ze een bepaalde stimulus met een reactie te associëren (zgn. associatief leren). Ze beginnen bijvoorbeeld te watertanden als ze de etensbakjes horen rammelen, want ze hebben geleerd dat dit geluid betekent dat het tijd is om te eten.
ZELFSTANDIG ZOGEN
Tot de leeftijd van 4 weken neemt de moeder het initiatief voor de borstvoeding. Nu beginnen de pups het initiatief te nemen en smeken ze hun moeder om borstvoeding te geven. Er ontstaat een moeder-kind conflict, dat bij honden veel voorkomt. Het is in het belang van de pups om zo lang mogelijk borstvoeding te geven, maar het is in het belang van de moeder om zo snel mogelijk te spenen, want de borstvoeding kost haar veel energie.
DE ONTWIKKELING VAN PUPPY’S – DE SOCIALISATIEPERIODE
Als ze vier weken zijn, zijn de puppy’s volledig ontwikkelde kleine honden en gaan ze misschien wel de belangrijkste periode in hun leven in, de socialisatiefase. Tijdens deze periode zijn ze uiterst vatbaar voor sociale prikkels. Ze zijn nieuwsgierig, onthouden alles waaraan ze blootgesteld worden en kunnen nieuwe banden vormen met verschillende individuen. Meestal laat je de puppy’s in dit belangrijke stadium kennis maken met een nieuwe omgeving en andere ervaringen.Onderzoek toont aan dat de ervaringen die de puppy tijdens de socialisatieperiode opdoet, de algemene ontwikkeling van de puppy sterk beïnvloeden. Puppy’s die niet veel contact met mensen hebben zullen vaker minder contact zoeken en kunnen moeilijker in de omgang zijn, bijvoorbeeld bij training, dierenartsbezoeken en verzorging.Als fokker heb je tijdens deze ontwikkelingsperiode de verantwoordelijkheid om de puppy deel te laten uitmaken van het gezinsleven, zonder de steun van zijn broers en zussen. De pup moet aan alledaagse activiteiten, mensen en geluiden worden blootgesteld voordat de angstreacties echt tot volle ontwikkeling komen. Vanaf week 5-6 moet het contact met mensen geleidelijk worden opgevoerd – speel, knuffel, til elke pup op en neem hem elke week alleen mee naar buiten.Lees verder over de ontwikkeling en socialisatie van puppy’s
LEER DE SOCIALE SIGNALEN
Als ze 5-7 weken zijn, gaan de pups langere avonturen aan en spelen ze intensief met elkaar en met andere leden van de roedel, en dit voor ongeveer de helft van de tijd dat ze wakker zijn. Ze verkennen hun omgeving graag met hun tanden. Nu vindt de zogenaamde bijtremming plaats – hoe hard kun je je broertjes en zusjes bijten voor ze het uitschreeuwen van de pijn en het spel onderbroken wordt? De puppy’s gillen deels omdat het pijn doet en deels omdat puppy’s op deze leeftijd een beetje dramatisch kunnen zijn. In deze fase van de ontwikkeling van de pup leren ze ook het signaalsysteem van honden en hoe ze met elkaar moeten omgaan. Als er andere volwassen honden in het huishouden zijn, zijn die meestal betrokken bij de ontwikkeling van de sociale signalen. Het is daarom belangrijk dat de pups tijd met andere honden doorbrengen.
DE MOEDER BEGINT TE SPENEN EN DE PUPS SCHAKELEN OVER OP VAST VOEDSEL
Op dit moment vindt de moeder de pups vervelend en laat ze ze langer met rust om ook het spenen te bevorderen. Het spenen gaat meestal zachtjes, maar als de moeder merkt dat de pups koppig zijn, kan ze geïrriteerd raken en naar ze snauwen. In het wild zou ze hulp gekregen hebben van andere volwassen honden. Deze gelegenheid krijg je zelden bij fokkers, maar de fokker kan haar daarbij helpen, zodat ze tijd voor zichzelf heeft.Als ze 5-6 weken oud zijn eten de pups bijna zoals een volwassen hond, hoewel ze nog moeite kunnen hebben met het kauwen van te hard voedsel. Ze beginnen voorwerpen en voedsel te verdedigen door te grommen en ze schudden met speelgoed zoals een volwassen hond zijn prooi zou schudden. Bovendien begint de hiërarchie zich te vormen, ook al verandert dit voortdurend tijdens de ontwikkeling van de pups.Verder lezen
WANNEER IS HET TIJD OM TE VERHUIZEN?
In het midden van de socialisatieperiode, op 8-9 weken leeftijd, verhuizen de meeste puppy’s weg van de fokker, de moeder en hun nestgenoten naar hun nieuwe baasje. Dit is een goede leeftijd om in een nieuw huis geplaatst te worden en het perfecte moment om zich aan een nieuw gezin te hechten. Om de band op te bouwen en de socialisatie en omgevingstraining verder te helpen ontwikkelen, moet de nieuwe eigenaar op dezelfde manier doorgaan als de fokker.
Als de pup te vroeg weggehaald wordt
Volgens de voorschriften van de Zweedse Landbouwraad mag een puppy niet (meer dan tijdelijk) van zijn moeder gescheiden worden tot de dag waarop hij 8 weken oud wordt, met uitzondering van bijzondere omstandigheden. Als de pup te vroeg van zijn moeder gescheiden wordt, is hij niet voldoende ingewerkt in zijn roedel honden. Daarom zal hij waarschijnlijk problemen hebben in de omgang met andere honden.
TRAINING IN VERSCHILLENDE OMGEVINGEN MET HET NIEUWE GEZIN
Tussen 8 en 12 weken is een goede periode om te trainen en te leren. Tijdens deze leerperiode zullen de ervaringen van de pup waarschijnlijk steeds vaker blijvende herinneringen worden. Het is ook een cruciale periode op sociaal vlak. Tijdens de gedragstraining in verschillende omgevingen legt de nieuwe eigenaar verder de basis voor het toekomstige karakter van de hond. Het is van het grootste belang dat de hond op een rustige en ontspannen manier kennis maakt met nieuwe mensen, dieren en situaties. Hij moet langzaam en gestaag aan de nieuwe omgeving wennen. De eigenaar moet zorgen voor veiligheid, intimiteit en verzorging. Als de pup in deze periode aan sterke zintuiglijke indrukken wordt blootgesteld, kan hij voor de rest van zijn leven daarvan schrikken en de gevolgen dragen. Verder lezen over de ontwikkeling en training van de puppy
DE JEUGD OF JONGE ADOLESCENTIE VAN DE HOND
Tijdens het eerste jaar van de pup komt hij in de jeugdperiode of de jonge adolescentie. De periode tussen 12 weken en 7 maanden wordt de jeugdperiode genoemd. In dit stadium groeit de pup lichamelijk en geestelijk uit tot een volwassen hond met een eigen persoonlijkheid.Tijdens de jeugdperiode neemt het verlangen om nieuwe contacten te leggen af, terwijl verschillende angsten groter kunnen worden. Je kunt je hond trainen tijdens deze periode, maar dit vergt nu meer werk en geduld om dezelfde resultaten te verkrijgen. Tijdens deze periode in de ontwikkeling van de pup moet je tijd uittrekken voor training (kom hier, zit, blijf) en je concentreren op goede gewoonten en duidelijke regels. In deze periode kun je ook beginnen met het trainen van je hond om korte periodes alleen te zijn.Verder lezen
- Zoek hondentrainingscursussen en andere activiteiten en cursussen die bij jou en je puppy passen
- Zelfstandigheidstraining – train je puppy om alleen te zijn
In dit stadium speelt de pup meer dan de helft van de tijd dat hij wakker is. Al spelend trainen puppy’s hun spieren en geest en leren ze hun sterke en zwakke punten kennen. Ga op de grond zitten en speel met de pup om de relatie tussen jullie beiden te versterken. Je puppy zal waarschijnlijk nu en dan bijten. Om hem te doen ophouden met bijten, kun je opstaan en weglopen of de hond afleiden met een speeltje. Dit helpt om de jonge hond te leren wat gebeten mag worden en wat niet.De periode tussen 13 en 16 weken wordt soms “halfrijpheid” genoemd. In deze periode neemt het testosterongehalte bij zowel mannetjes als vrouwtjes toe, en probeert de pup zijn plaats te vinden tussen mensen en andere honden.Rond de leeftijd van vijf maanden neemt de belangstelling van de pup voor de jacht toe. Je merkt dit als de pup meer geïnteresseerd is in geuren en verschillende sporen begint te volgen. Veel mensen zeggen dat ze het ervaren alsof de pup in zijn eigen wereld leeft en niet echt luistert – hij komt bijvoorbeeld niet als hij geroepen wordt. Dit betekent echter niet dat hij ongehoorzaam is. De pup is gewoon zo geconcentreerd dat hij je niet hoort. Op 6 maanden zijn de meeste puppy’s volledig zindelijk. Als je aandachtig bent, leer je de signalen herkennen dat je hond een wandeling wil maken. In het begin kunnen puppy’s hun blaas niet ophouden, maar als ze 6 maanden zijn lukt het ze meestal lang genoeg tot je met ze gaat wandelen.
DE ONTWIKKELING VAN PUPPY’S – GEBIT
Tussen week 16 en 20 komen de scherpe puppytanden los en worden ze vervangen door nieuwe, veel sterkere, blijvende tanden. Hoe de puppy de ontwikkeling van het gebit ervaart, is erg individueel. Sommige puppy’s bijten alles door en andere reageren helemaal niet.Puppy’s slikken de melktanden meestal door. Controleer of alle melktanden loskomen en of de definitieve tand goed groeit. Anders kan hun beet problemen vertonen. De melktanden die niet vanzelf uitvallen moeten misschien operatief verwijderd worden. Bovendien moet je een dagelijkse tandenpoetsroutine invoeren om toekomstige problemen met het gebit te voorkomen.Verder lezen
DE ONTWIKKELING VAN PUPPY’S – DE ANGSTPERIODE
De maanden 5 tot 7 worden soms de “angstperiode” genoemd. De pup wordt plotseling bang voor alledaagse situaties die hij voorheen zonder problemen aankon. Hij kan bijvoorbeeld bang zijn voor het donker en reageren op schaduwen, fietsen en wapperende vlaggen. De pup reageert wantrouwig, blaft, weigert toenadering of deinst uit angst terug. Probeer je hond in zulke situaties niet te dwingen en blijf kalm. Probeer hem ook niet af te leiden of te lokken met aaien of snoepjes. Versterk ook de angst niet door medelijden met hem te hebben of door omwegen te nemen en zo de prikkel te vermijden. Wees in plaats daarvan volkomen onverschillig en ga verder alsof er niets gebeurd is. Probeer de enge plek in de komende weken verschillende keren te passeren tot het weer helemaal normaal is.Verder lezen
DOG’S ADOLESCENCE
SEKSUELE RIJPHEID, OFTEWEL DE LASTIGE LEEFTIJD
Ergens tussen de maanden 7 en 9 is de ontwikkeling van de pup zover gevorderd dat de hond lichamelijk geslachtsrijp wordt (bij grotere hondenrassen kan de geslachtsrijpheid tot ongeveer 18 maanden duren). Dit is het moment waarop het teefje voor het eerst loops wordt en de reu (en sommige teefjes ook) hun territorium beginnen te markeren met urine.Je kunt nu een duidelijke verandering in het gedrag van je hond opmerken. Voordat de hormoonspiegels gestabiliseerd zijn, kunnen de hersenen een beetje in de war zijn. De zin om te spelen neemt af, beide geslachten (iets minder opvallend bij teefjes) worden minder sociaal, terughoudender en agressiever tegenover onbekende honden. Deze fase wordt vaak de lastige leeftijd genoemd, en veel hondenbaasjes merken dat hun hond niet meer lijkt te luisteren en plotseling vergeet hoe hij dingen moet doen.In deze periode is de jonge hond minder open voor training. Als je je hond nog niet het verschil geleerd hebt tussen activiteit/training en regels/sociale eisen, is het van cruciaal belang dat je deze lessen nu onderneemt. Anders kan er stress ontstaan bij een verwarring tussen de twee.Verder lezen
Ook al is je puppy nu geslachtsrijp en kan het lichamelijk gezien pups krijgen, is hij er geestelijk nog niet rijp voor. In Zweden is het bij de wet verboden om een teefje te paren dat jonger is dan 18 maanden. Veel fokclubs hebben ook een limiet gesteld dat het teefje 2 jaar oud moet zijn voor ze haar eerste nestje krijgt.
DE MAANDEN 10 tot 17 VORMEN EEN GOEDE PERIODE VOOR TRAINING
De periode tussen 10 en 17 maanden is qua hormonen meestal een rustige periode. Dit is een periode die ideaal is voor training. Als je de eerste gehoorzaamheidscursus met je hond al gevolgd hebt, bestaan er veel fantastische cursussen voor gevorderden. Op de website van de Zweedse Kennel Club kun je cursussen vinden in jouw buurt.Verder lezen
WANNEER IS HET TIJD OM VAN VOER TE VERANDEREN?
Als de hond klaar is met groeien, d.w.z. als hij zijn volle hoogte en gewicht bereikt heeft, is het tijd om over te stappen van puppyvoer naar voer voor volwassen honden. Hier vind je ons natvoer en droogvoer voor honden.Wanneer een hond precies volgroeid is hangt af van het ras, en er zijn ook wat individuele verschillen. Kleine en middelgrote rassen, zoals de Chihuahua en de Springer Spaniël, zijn meestal ergens tussen 8 en 9 maanden al volgroeid. Voor grotere rassen, zoals Labrador Retrievers en Golden Retrievers, duurt het ongeveer 12 tot 15 maanden. Voor sommige zeer grote honden zoals Duitse Doggen en Newfoundlanders duurt het nog langer, ergens rond de 18 tot 24 maanden.Verder lezen
EENJARIGE VACCINATIE
Als de pup 12 maanden oud is geworden, is het tijd om de vaccinaties tegen parvovirus, hondeziekte en hepatitis te vernieuwen.Verder lezen
DE PSYCHOLOGISCHE RIJPHEID/PUBERTEIT VAN DE HOND
Wanneer de hond precies zijn geestelijke rijpheid/puberteit bereikt, hangt af van het ras. Het kan van hond tot hond sterk verschillen, maar meestal gebeurt het ergens tussen 17 en 22 maanden. De meeste honden komen uit deze fase als ze 3 jaar oud worden.Tijdens dit stadium kan een hond bijna evenveel door hormonen beïnvloed worden als wij mensen. De hond begint gevestigde regels en roedelhiërarchieën uit te dagen, en zelfs degene die de regels bepaalt. Een onbevreesde jonge hond kan onvoorspelbaar worden en angst, agressie en vreemd gedrag vertonen. Sommigen proberen controle te krijgen over andere honden die ze ontmoeten, terwijl anderen tot dan toe vriendelijke honden zonder reden als vijanden behandelen. Honden kunnen nu in ernstige gevechten verwikkeld raken. In dit stadium ervaren veel hondenbaasjes dat hun hond eindeloos veel energie heeft, en dat het onmogelijk is hem moe te maken. Je hond heeft waarschijnlijk meer mentale stimulatie nodig dan ooit tevoren, en tegelijkertijd is het belangrijk om duidelijk te zijn over de regels en je aan goede gewoonten te houden. Als je duidelijk, zelfverzekerd en consequent bent, kan dit ervoor zorgen dat de periode vrij probleemloos verloopt.Voor sommige hondeneigenaars kan de mentale rijpheid/puberteit een lastige periode zijn. Het is vaak een combinatie van de hond die onze structuren in twijfel trekt en wij die onzeker en vaag zijn over hoe we de rol van roedelleider op ons moeten nemen. Het is duidelijk moeilijker om deze rollen in te stellen als de hond 3 jaar geworden is, maar ook niet onmogelijk!Verder lezen
DE VOLWASSEN HOND
Dit is de laatste stap in de ontwikkeling van de pup – de hond gaat van puber naar volwassen hond. De meeste honden worden ergens tussen 2,5 en 3 jaar volwassen. Dit is het moment waarop je het resultaat van de erfelijke eigenschappen van je hond en alles wat hij ervaren en geleerd heeft in de “voltooide” hond kunt herkennen. Hier eindigen gewoonlijk de verschillende levensfasen van een hond, hoewel hij natuurlijk veel langer leeft. Het is niet wetenschappelijk bewezen, maar veel hondeneigenaars zijn het er waarschijnlijk mee eens dat hun hond op de leeftijd van 7 of 8 jaar een andere fase ingaat, die dan een leven lang duurt. Honden lijken dan meer wijsheid verworven te hebben, en ze weten en begrijpen meer dan wij denken. Sommige honden kunnen eigen initiatief beginnen nemen en zich gedragen alsof ze bepaalde zaken zelf kunnen uitdokteren.
